Menu
Scientists now believe that free radicals are causal factors in nearly every known disease, from heart disease to arthritis to cancer to cataracts. In facts, radicals are a major culprit in the aging process itself.
— Lester Packer
Antioxidanten worden vaak genoemd door mij en anderen omdat ze nou eenmaal belangrijk zijn. Maar niet iedereen weet wat ze precies doen.
In de basis is een antioxidant een substantie dat oxidatie vertraagd of voorkomt.
Om dit volledig te begrijpen moeten we even terug naar onze scheikunde lessen. Elke substantie bestaat uit atomen. Elk atoom heeft een kern die bestaat uit protonen (positief geladen) en neutronen (geen lading). Elektronen (negatief geladen) bewegen zich in banen rondom deze kern.
Atomen zijn de basis van onze chemische elementen. Het aantal protonen in de kern bepaald welk chemisch element het is. Zo bevat natrium 11 protonen en koper 29.
Als het aantal protonen en elektronen gelijk is dan is de elektrische lading van dat atoom neutraal. Zijn ze niet gelijk dat is het atoom positief of negatief geladen en wordt het een ion genoemd.
Oxidatie is het verlies van elektronen van een atoom wat leidt tot een toename in positieve lading of een afname in negatieve lading. Meestal gebeurd dit doordat een atoom een of meer elektronen afstaat aan een ander atoom.
Vrije radicalen zijn atomen die onstabiel zijn. Ze hebben een of meer ongepaarde elektronen.
Vrije radicalen worden normaliter gevormd bij verschillende chemische processen in het lichaam. Het lichaam heeft zelf meerdere manieren om deze vrije radicalen onder controle te houden. Maar als er te veel vrije radicalen ontstaan en het aantal vrije radicalen groter wordt dan de antioxidanten capaciteit ontstaan er problemen. Als er meer vrije radicalen zijn dan antioxidanten wordt dit oxidatieve stress genoemd. Een langer durende oxidatieve stress leidt tot beschadiging van belangrijke moleculen en DNA. Te veel vrije radicalen zijn gelinkt aan veroudering en allerlei ziekten waaronder diabetes, hartaandoeningen, alzheimer, lenscataract, auto-immuun aandoeningen en kanker.
Er zijn veel factoren die geassocieerd worden met een toename in de productie van vrije radicalen. Een aantal van die factoren zijn: luchtvervuiling, roken, alcohol opname, toxinen, straling, hoge opname van meervoudig onverzadigde vetzuren, hoog glucose gehalte van het bloed, infecties, langdurig intens sporten, een tekort aan antioxidanten en een te hoge opname van ijzer, magnesium, koper of zink.
Antioxidanten zijn nodig om te overleven. Er zijn antioxidanten die het lichaam zelf produceert en antioxidanten die met de voeding binnen komen. Bessen, kurkuma en groene thee zijn bijvoorbeeld bekende bronnen van antioxidanten. Een aantal andere antioxidanten zijn bijvoorbeeld vitamine C, vitamine E en selenium. Fruit en groenten bevatten veel verschillende antioxidanten.
Opname van voldoende antioxidanten met de voeding is erg belangrijk. Maar meer is niet altijd beter. Excessieve opname van een enkele antioxidant kan toxisch zijn en oxidatie bevorderen in plaats van tegengaan. Een bekende is selenium. Een te hoge opname van selenium is toxisch.
Antioxidanten werken samen en versterken elkaar. Het eten van een aantal verschillende antioxidanten is beter dan het nemen van een supplement met een enkele antioxidant. Het eten van een variatie aan groenten en fruit zorgt ervoor dat er verschillende antioxidanten worden opgenomen. Studies laten zien dat voeding beter oxidatieve schade kan verminderen dan supplementen. Nog een reden dus om groenten en fruit toe te voegen aan de voeding van jouw hond of kat!
