Menu
Life is about choices. Some we regret, some were proud of. Some will haunt us forever. We are what we chose to be.
— Graham Brown
Persoonlijk denk ik dat honden, net als kinderen, op heel veel manieren leren. Ze leren onder andere door wat ze meemaken, door de consequenties van hun gedrag en door te kopiëren van de dieren en mensen om hun heen.
Een heel belangrijk onderdeel van begrijpen hoe honden leren is het concept van keuzes.
Stel je de hersenen van jouw hond eens voor als een groot netwerk van tunnels. De tunnels zijn de zenuwverbindingen in de hersenen. Elke tunnel is een keuze die jouw hond kan maken. In elke situatie heeft jouw hond meerdere keuzes. Bijvoorbeeld als jouw hond tijdens het uitlaten een eekhoorn ziet. Hij kan dan bijvoorbeeld kiezen om achter de eekhoorn aan te rennen, jou op te zoeken of de eekhoorn compleet te negeren en door te gaan met snuffelen. Als er een hond in de verte aankomt kan jouw hond bijvoorbeeld kiezen om die te negeren, ernaar te kijken, de hond te begroeten of te gaan blaffen.
Als jij door een tunnel moet en je mag kiezen tussen een tunnel die donker en vies is en een beetje stinkt of een tunnel die schoon is, bekleed is met vloerbedekking en waar je ook nog eens gratis drinken krijgt aangeboden. Welke kies je dan?
Een makkelijke keuze toch? En zo is het ook voor jouw hond! Jouw hond zal de tunnel kiezen die voor hem/haar het aantrekkelijkst is.
Om het gedrag van jouw hond te beïnvloeden kunnen we dus de keuzes/tunnels die wij willen (bijvoorbeeld hier komen of niet opspringen) aantrekkelijker maken.
We kunnen dit op een aantal manieren doen:
1. We kunnen een tunnel blokkeren
Bij deze optie verwijderen we keuze mogelijkheden uit de omgeving. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat er geen eten op het aanrecht ligt, je hond aan de lijn te houden zodat hij er niet vandoor kan gaan of je hond in een andere kamer doen tijdens het eten om bedelen te voorkomen.
Dit zorgt ervoor dat jouw hond niet die slechte keuze kan maken. Dit kan in een aantal gevallen heel nuttig zijn.
Het voorkomt het herhalen van ongewenst gedrag. Als een hond een bepaald gedrag vaak doet wordt die tunnel steeds aantrekkelijker gemaakt. Zeker als het gedrag ook nog eens beloond wordt of van zichzelf belonend is. Daardoor wordt het steeds lastiger om dit gedrag te veranderen.
Denk bijvoorbeeld aan een hond die nog niet goed geleerd heeft om te komen als hij geroepen wordt. Hij hoort de baas roepen, kiest ervoor om dit te negeren en ontdekt vervolgens een heerlijk ruikend bosje. De tunnel “mijn baasje negeren als die roept” is zojuist een stuk aantrekkelijker geworden!
Het nadeel van deze methode is dat zodra de optie/tunnel weer beschikbaar wordt jouw hond het ook weer zal gaan gebruiken. In andere woorden: je zult een andere optie/tunnel moeten aanleren zodat de hond die zal gaan kiezen in plaats van de ongewenste tunnel.
Zo kan het in bovenstaande voorbeeld verstandig zijn om jouw hond in een drukke omgeving aan de lijn te houden als hij/zij nog niet 100% betrouwbaar is in het hierkomen terwijl je in minder drukke omgevingen het hierkomen verder oefent zodat die tunnel aantrekkelijker wordt.
2. Tunnels aantrekkelijker maken
Oftewel belonen voor gewenst gedrag. Door jouw hond te belonen met bijvoorbeeld iets lekkers of een leuk spelletje maak je die tunnel aantrekkelijker. De kans dat jouw hond die tunnel kiest wordt daardoor groter.
Het leuke hiervan is dat je de tunnels in verschillende situaties kan versterken. Bijvoorbeeld als je denkt aan netjes aan de lijn meelopen. Een aantal vaardigheden die je hond hiervoor nodig heeft zijn: oogcontact maken met jou, dicht bij jou willen blijven en afleidingen negeren. Deze vaardigheden kan je zien als allemaal tunnels die je wilt versterken.
Als je nu thuis of in de tuin deze vaardigheden beloont als ze optreden (bijvoorbeeld je hond belonen voor oogcontact als je met hem in de tuin speelt of je hond belonen als hij ervoor kiest naar jou te kijken als er een vogel voorbij vliegt in plaats van achter de vogel aan gaan) dan versterk je die tunnels en daar heb je met het wandelen dan ook profijt van!
3. Tunnels minder aantrekkelijk maken
Dit kan door iets toe te voegen wat je hond niet leuk vindt, oftewel je hond straffen. Dit kun je zien als een spijkervloer aanleggen in de tunnel, of keiharde muziek draaien. Een groot nadeel hiervan is wel dat het ten koste gaat van de relatie met jouw hond en kan leiden tot angst of stress. Dit is dan ook iets wat ik absoluut niet adviseer!
Je kunt ook iets leuks uit de ongewenste tunnel weghalen, bijvoorbeeld het gratis drinken. Dit kan je vertalen naar iets weghalen van je hond als deze niet het gewenste gedrag laat zien. Ofwel hij mag pas iemand begroeten als hij eerst rustig zit bijvoorbeeld. Hij mag pas los van de lijn om in de sloot te duiken als hij eerst rustig naast jou zit etc.
Hoe vaker je een bepaalde keuze versterkt, hoe aantrekkelijker je die tunnel maakt en hoe makkelijker het voor jouw hond wordt om die tunnel te kiezen!
Let eens goed op in het dagelijks leven welke keuzes jouw hond allemaal maakt en ga eens de goede keuzes belonen. Je zult verbaast staan over de vele goede dingen die jouw hond al allemaal doet!
