” While there are many ways food can trigger inflammation, food is also the most powerful source of anti-inflammatory compounds.” – Dr. M. Hyman
Artrose, ook bekend als osteoartritis, is een veelvoorkomende aandoening bij zowel honden als katten die kan leiden tot chronische pijn en mobiliteitsproblemen.
Het is een degeneratieve gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten geleidelijk wordt afgebroken. Hoewel artrose vaker voorkomt bij oudere huisdieren, kunnen ook jonge dieren erdoor getroffen worden, vooral als ze een genetische aanleg hebben of een gewrichtsblessure hebben opgelopen.
Als artrose eenmaal is ontstaan kan het niet meer weg worden gehaald. In dat opzicht is er dus geen genezing voor artrose maar er kan wel veel gedaan worden om jouw maatje pijnvrij te houden en om verergering van de artrose te vertragen of stoppen.
Mogelijkheden als pijnstillers, het aanpassen van de beweging, maatregelen treffen in en buiten huis om het makkelijker te maken, fysiotherapie en acupunctuur zijn vaak bekend. Maar wist je dat het aanpassen van de voeding ook heel erg kan helpen?
Een groot deel van de pijn bij artrose wordt veroorzaakt door ontstekingen. Voeding kan helpen om deze ontstekingen te verminderen en daarmee dus ook om de pijn te verminderen. We weten allemaal dat overgewicht een risico factor is voor artrose en dat het bestaande artrose verergert, daar kan voeding ook bij helpen. Voeding heeft ook invloed op de gezondheid van botten en kraakbeen.
In dit blog beschrijf ik een aantal manieren waarop voeding invloed heeft op de pijn bij honden en katten met artrose.
Overgewicht
Overgewicht kan bijdragen aan de ontwikkeling en progressie van artrose vanwege de overmatige krachten die op de gewrichten en het kraakbeen worden uitgeoefend. Bovendien is vetweefsel metabolisch actief. Het produceert allerlei stofjes die een ontstekingsbevorderend effect hebben op het hele lichaam.
Het beheersen van het lichaamsgewicht via een dieet kan gewrichtsstress en pijn verminderen.
Voor huisdieren met overgewicht kan een caloriebeperkt dieet, rijk aan hoogwaardige eiwitten, helpen een gezond gewicht te bereiken en te behouden. Lage tot matige koolhydratenniveaus, gericht op complexe bronnen met lage glycemische indexen, kunnen helpen bij gewichtsbeheersing.
Macronutriënten balans (eiwitten, vetten en koolhydraten)
De macronutriëntenbalans van een dieet heeft een aanzienlijke invloed op de pijn en ontstekingen bij artrose.
Koolhydraten zijn een veelgebruikte energiebron in commerciële voedingen, maar hun kwaliteit en kwantiteit kunnen de ontsteking en pijn bij artrose beïnvloeden. Eerdere studies hebben laten zien dat voedingen met een hoog gehalte aan koolhydraten ontstekingsbevorderend kunnen werken bij onze huisdieren. Koolhydraten met een hoge glycemische index (GI), zoals geraffineerde suikers en bewerkte voedingsmiddelen, kunnen pieken in de bloedsuikerspiegel veroorzaken, wat leidt tot een verhoogde productie van pro-inflammatoire cytokines. Deze ontsteking kan de pijn en gewrichtsschade bij artrosepatiënten verergeren.
Hoogwaardige eiwitten zijn essentieel voor weefselherstel en spieronderhoud. Het behouden van een goede bespiering ondersteunt de gewrichtsfunctie en verminderd artrosesymptomen. Eiwitten leveren de noodzakelijke aminozuren voor kraakbeenherstel en spierkracht.
Vetten spelen een complexe rol bij ontstekingen en gewrichtsgezondheid. Het type vet dat wordt geconsumeerd, is van belang bij de behandeling van artrose. Omega-3-vetzuren, gevonden in visolie, staan bekend om hun ontstekingsremmende eigenschappen. Studies hebben aangetoond dat omega-3 vetzuren de productie van ontstekingsmediatoren kunnen verminderen, waardoor de pijn wordt verminderd en de gewrichtsmobiliteit bij artrosepatiënten wordt verbeterd. Omgekeerd kunnen omega-6-vetzuren, die vaak worden aangetroffen in plantaardige oliën en bewerkte voedingsmiddelen, ontstekingen bevorderen. De balans tussen deze omega 3 en omega 6 vetzuren bepaald mede of een voeding ontstekingsbevorderend of ontstekingsremmend is.
Een voeding die bestaat uit onbewerkte (verse)voedingsmiddelen, een beperkte hoeveelheid koolhydraten, hoogwaardige eiwitten en gezonde vetten kan helpen om ontstekingen te verminderen. Minder ontstekingen betekend minder pijn.
Antioxidanten
Antioxidanten zijn moleculen die vrije radicalen neutraliseren. Dit zijn onstabiele atomen die cellen kunnen beschadigen, ontstekingen kunnen veroorzaken en kunnen bijdragen aan ontstekingen en het verouderingsproces. Veel voorkomende antioxidanten zijn onder meer vitamine C en E, selenium en verbindingen zoals flavonoïden en carotenoïden die voorkomen in verschillende soorten fruit en groenten.
Studies hebben aangetoond dat diëten die rijk zijn aan antioxidanten kunnen leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de mobiliteit en het pijnniveau van huisdieren met artrose. Het integreren van antioxidanten in het dieet van jouw maatje is een natuurlijke en effectieve strategie om artrosepijn te helpen beheersen.
Hoe antioxidanten helpen bij artrose
- 1. Ontsteking verminderen
Antioxidanten bestrijden oxidatieve stress, die een belangrijke bijdrage levert aan ontstekingen. Door oxidatieve schade te verminderen, helpen antioxidanten de ontstekingsreactie in de gewrichten te verminderen. Dit kan leiden tot minder pijn en zwelling, waardoor huisdieren gemakkelijker kunnen bewegen en dagelijkse activiteiten kunnen ondernemen.
- 2. Gewrichtsweefsel beschermen
Antioxidanten helpen het kraakbeen en andere gewrichtsweefsels te beschermen tegen verdere schade. Dit behoud is cruciaal omdat bij artrose het kraakbeen versleten raakt, wat leidt tot bot-op-bot contact dat pijn veroorzaakt. Antioxidanten kunnen dit degeneratieve proces helpen vertragen.
- 3. Verbetering van de algehele gewrichtsgezondheid
Bepaalde antioxidanten ondersteunen de synthese van collageen, een essentieel onderdeel van kraakbeen. Vitamine C is bijvoorbeeld essentieel voor de productie van collageen. Door ervoor te zorgen dat huisdieren voldoende van deze voedingsstoffen binnenkrijgen, kunt u het onderhoud en herstel van gewrichtsweefsels ondersteunen.
Omega-3 vetzuren
Van omega-3-vetzuren, met name eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), is aangetoond dat ze ontstekingsremmende effecten hebben die kunnen helpen bij het verminderen van gewrichtspijn geassocieerd met artrose. Dieren die omega-3 vetzuren krijgen vertoonden in diverse onderzoeken een significante verbetering in mobiliteit en pijnscores
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen gaat het niet alleen om de absolute hoeveelheid omega-3 vetzuren in de voeding maar ook de verhouding tussen omega-3 en omega-6 vetzuren is van belang.
Omega-3 vetzuren zitten onder andere is visolie.
Vanuit een Traditionele Chinese Geneeskunst perspectief
Welke voeding vanuit een TCM-perspectief wordt geadviseerd hangt af van het onderliggende patroon dat bij een patiënt aanwezig is.
In de Traditionele Chinese Geneeskunde wordt artrose vaak gezien als een gevolg van een stagnatie van Qi (levensenergie) en Bloed, evenals de ophoping van Damp en Koude in de gewrichten. TCM benadrukt het belang van voeding die het lichaam verwarmt, de circulatie bevordert en ontstekingen vermindert.
Een aantal algemene aanbevelingen die worden gedaan bij dieren met artrose:
- Geef een verse en volwaardige goed uitgebalanceerde voeding.
- Gekookt voedsel wordt vaak aanbevolen omdat het gemakkelijk te verteren is en helpt om het lichaam van binnenuit te verwarmen.
- Gember, kaneel en kurkuma kunnen worden toegevoegd vanwege hun verwarmende en ontstekingsremmende eigenschappen. Daarnaast worden bessen en donkergroene bladgroenten aanbevolen vanwege hun hoge gehalte aan antioxidanten.
- Voedingsmiddelen worden ook geselecteerd op basis van hun energetische eigenschappen (Yin of Yang). Bij artrose, waar Koude vaak een probleem is, worden meer Yang-versterkende voedingsmiddelen aanbevolen om de interne warmte te bevorderen.
De Voordelen van Voedingstherapie en een Op Maat Gemaakt Voedingsplan
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen kan er veel met de voeding worden gedaan om patiënten met artrose te ondersteunen.
Het integreren van de juiste voedingsstoffen in het dieet van je huisdier kan een significant verschil maken in het beheer van artrose. Door te kiezen voor voeding die ontstekingsremmend werkt, kraakbeen ondersteunt en helpt bij gewichtsbeheer, kun je de levenskwaliteit van je hond of kat verbeteren.
Ieder dier is uniek en ieder dier met artrose is anders. En dat betekent dat de voeding voor ieder dier net even anders is.
Het kan erg lastig zijn om met al die factoren rekening te houden bij het kiezen van een voeding. En veel kant en klare voedingen voldoen niet aan alle specifieke eisen die we aan een voeding willen stellen voor een bepaald dier met artrose. Voedingstherapie kan dan heel erg helpen.
Met voedingstherapie maak ik een voedingsplan dat specifiek is afgestemd op de individuele behoeften van jouw dier. Een op maat gemaakt dieet zorgt ervoor dat jouw maatje alle essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt die nodig zijn voor gewrichtsgezondheid en algeheel welzijn. Dit kan ontstekingen verminderen en de gezondheid van het kraakbeen ondersteunen. Een op maat gemaakt voedingsplan houdt rekening met specifieke gezondheidsproblemen, allergieën, smaakvoorkeuren en voedingsbehoeften.
De optimale voeding voor jouw maatje!
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen of opmerkingen?
Stuur mij gerust een berichtje, ik help je graag!