“We cannot live only for ourselves. A thousand fibers connect us with our fellow men.” – Herman Melville
Vezels zijn een type koolhydraat dat niet verteerd wordt door de spijsverteringsenzymen van honden en katten. In plaats van te worden afgebroken en geabsorbeerd, passeren vezels grotendeels onverteerd door het spijsverteringsstelsel. De bacteriën in de darmen (het microbioom) zijn erg blij met deze vezels en zij gebruiken deze als voeding. Vezels worden voornamelijk gevonden in plantaardige voedingsmiddelen zoals groenten, fruit en granen.
Hoewel vezels niet direct essentieel zijn voor zowel honden als katten spelen ze wel een belangrijke rol in de voeding. Vezels helpen de spijsvertering te reguleren en bevorderen een gezonde stoelgang. Daarnaast fungeren vezels als prebiotica en voeden zij de gezonde bacteriën in de darmen, wat bijdraagt aan een evenwichtige darmflora.
Het is daarom goed om een gemiddelde hoeveelheid vezels in de voeding te hebben. Het is niet goed om een te grote hoeveelheid vezels in de voeding te hebben. Te veel vezels in de voeding verminderd de verteerbaarheid van de voeding en kan de opname van voedingsstoffen beperken.
Over het algemeen wordt een vezelgehalte van 2-5% aanbevolen. Echter, niet alle vezels zijn hetzelfde en het maakt wel uit welke vezels er in de voeding zitten.
Er zijn vele soorten vezels die op meerdere manier worden onderverdeeld. De meest gebruikte en meest toepasbare zijn de verdeling in oplosbare en onoplosbare vezels en in fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels.
Oplosbare vezels lossen (zoals de naam al aangeeft) op in water en vormen een gelachtige substantie in de darmen. Voorbeelden zijn pectine en gom. Doorgaans zorgen deze vezels ervoor dat de ontlasting meer water bevat. Deze vezels kunnen helpen om de leging van de maag te vertragen.
Onoplosbare vezels lossen niet op in water en voegen bulk toe aan de ontlasting. Voorbeelden zijn cellulose en lignine. Onoplosbare vezels bevorderen een gezonde stoelgang. Ze zorgen ervoor dat de voeding langzamer door het maagdarmkanaal gaat. Ze maken de ontlasting droger.
Vezels kunnen verder worden onderverdeeld in fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels, gebaseerd op hun vermogen om te worden afgebroken door de bacteriën in de dikke darm.
Fermenteerbare vezels worden door de darmbacteriën afgebroken tot korteketenvetzuren, die een belangrijke energiebron vormen voor de cellen van de dikke darm. Fermenteerbare vezels kunnen helpen bij het handhaven van een gezonde darmflora en het verminderen van ontstekingen in de darm.
Niet-fermenteerbare vezels worden niet afgebroken door darmbacteriën en passeren grotendeels onverteerd door het spijsverteringsstelsel. Ze helpen bij het reguleren van de stoelgang door bulk toe te voegen aan de ontlasting en kunnen nuttig zijn bij het voorkomen van constipatie.
Hieronder staat een tabel die een aantal veelgebruikte vezels onderverdeelt in oplosbare, onoplosbare, fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels.
| Vezeltype | Oplosbaar/Onoplosbaar | Fermenteerbaar/Niet Fermenteerbaar | Zit in |
| Pectine | Oplosbaar | Fermenteerbaar | Appels, citrusvruchten |
| Cellulose | Onoplosbaar | Niet fermenteerbaar | Groenten |
| Hemicellulose | Onoplosbaar | Gedeeltelijk fermenteerbaar | Granen, peulvruchten |
| Lignine | Onoplosbaar | Niet fermenteerbaar | Zaden, schillen van groenten en fruit |
| Beta-glucanen | Oplosbaar | Fermenteerbaar | Haver, gerst |
| Inuline | Oplosbaar | Fermenteerbaar | Chichoreiwortel, knoflook |
| Gommen | Oplosbaar | Fermenteerbaar | Bonen, sommige zaden |
| Psyllium | Oplosbaar | Gedeeltelijk fermenteerbaar | Psylliumvezels |
In sommige gevallen kan het nuttig zijn om extra vezels aan de voeding toe te voegen. Een aantal van die situaties zijn:
Zoals je uit het bovenstaande kan begrijpen zullen in verschillende situaties verschillend soorten vezels nodig zijn.
Hoewel vezels vaak over het hoofd worden gezien, spelen ze een cruciale rol in de algehele gezondheid van onze huisdieren. Het is belangrijk om te begrijpen dat de vezelbehoeften van honden en katten verschillen en dat het toevoegen van vezels zorgvuldig moet worden gedaan.
Wil je meer weten over hoe je de voeding van je huisdier kunt optimaliseren? Neem contact met me op voor persoonlijk advies en begeleiding! 🌿🐾
