“We have to take care about nature as much as nature is taking care about us. Nature is very kind with us. And if you want to enjoy the gifts of nature and the promises of nature, we have to defer to nature and its needs, its rules, its norms.”
— Shimon Peres
Afgelopen week verscheen dit artikel in het Dagblad van het Noorden.
Onderzoekers van Pesticide Action Network Nederland en Buijs Agro-Services onderzochten paardenbloemen in vijftien parken in Nederland. In elk park werden vlooien/teken en bestrijdingsmiddelen gevonden. Gemiddeld ging het om bijna tien verschillende middelen per monster. Deze middelen zijn zeer schadelijk voor insecten zoals bijen en vlinders. Daarmee hebben deze middelen ernstige gevolgen voor onze natuur.
Dit is geen nieuwe kennis. We weten al langer dat de vlooien en teken middelen die gebruikt worden voor huisdieren negatieven effecten hebben op het milieu. Imidacloprid een van de werkzame stoffen die wordt gebruikt werd in 65,9% van de Engelse rivieren gevonden. In ditzelfde onderzoek werd fipronil, een andere werkzame stof, in 98,6% van de monsters gevonden. In Amerika werd in 100% van de monsters van afvalwater imidacloprid en fipronil gevonden.
Hoe komen deze middelen in de omgeving terecht?
Er zijn verschillende methoden waarop deze stoffen in de omgeving terecht komen. Middelen die met een pipet op de huid worden toegediend blijven aanwezig in de huid en vacht. Als zo’n hond of kat in aanraking komt met water, door erin te zwemmen, door gewassen te worden of door regenwater komen deze middelen in het water terecht. Daarnaast bevinden de middelen zich in huid en haar die van dieren afvallen. Zo werd fipronil gevonden in stofmonsters uit huizen. Fluralaner en afoxalaner (o.a. in Bravecto) worden ook uitgescheiden met de ontlasting. Als de ontlasting van die dieren niet volledig wordt opgeruimd komen er steeds kleine beetjes in het milieu terecht.
Selamectine wordt toegediend met een druppel maar het werkt systemisch en het wordt daardoor uitgescheiden met zowel de urine als de ontlasting en via de huid en haren.
Met de hoeveelheid honden en katten die nu worden gehouden en de hoeveelheid van deze vlooien en tekenmiddelen die worden gebruikt kan je je voorstellen dat er een aanzienlijke impact is op het milieu.
Effect op onszelf
Naast de effecten van deze middelen op het milieu moeten we ook denken aan de effecten op onszelf. Zo heeft een onderzoek in 2019 aangetoond dat een afbraakproduct van fipronil werd gevonden in de navelstreng van baby’s en dit had ook negatieve effecten op de gezondheid van deze baby’s.
Er zijn heel veel onderzoeken die negatieve effecten van deze middelen aantonen. Negatieve effecten voor de dieren waarop/waarin ze worden gebruikt, negatieve effecten op het milieu en op ons als mensen. En dit is de reden waarom ik al jaren zeg: gebruik dit soort middelen alleen als het echt nodig is. Ik raad het standaard preventief gebruik van deze middelen sterk af.
Gebruik alleen als het nodig is
Als jouw dier geen vlooien heeft, waarom zou je er dan tegen behandelen? Controleer jou dier regelmatig en behandel alleen als jouw dier ook echt vlooien heeft en je ze met kammen niet weg krijgt. Mijn ervaring is dat gezonde dieren die niet veel in aanraking komen met andere honden en katten meestal geen vlooien hebben. Ik heb mijn eigen hond nog nooit wat tegen vlooien gegeven en werkelijk nog nooit een vlo gevonden.
Veel mensen zijn onterecht heel erg bang voor teken op hun dieren. Honden en katten krijgen geen ziekte van Lyme. De andere ziekten die teken kunnen overbrengen zijn in Nederland heel erg zeldzaam. Het is uiteraard anders als jouw dier meegaat op vakantie naar een land waar deze ziekten vaker voorkomen. Teken geven pas na 24 uur eventuele ziekten af. Als jij dus elke dag jouw dier controleert en de aanwezige teken verwijderd is de kans op ziekten in Nederland nihil. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook veel natuurlijke middelen die in veel situaties afdoende helpen.
Stop dus met het standaard preventief gebruiken van deze middelen en zet ze alleen in als het echt nodig is!