Menu
“I’m allergic to stupidity.” – Chris Colfer
Voedingsallergie, of eigenlijk voedingsintolerantie komt veel voor bij zowel honden als katten. Het kan leiden tot vervelende symptomen zoals chronische maagdarmproblemen en jeuk.
In dit blog leg ik uit wat het is, hoe je het kan herkennen, hoe het wordt vastgesteld en hoe je het kan behandelen.
Bij een voedingsallergie reageert het immuunsysteem op bepaalde voedingsstoffen. Denk hierbij aan een persoon met een pinda allergie. Wanneer die persoon een pinda eet zullen er vrijwel direct ernstige klachten optreden zoals zwellingen en benauwdheid.
Voedingsintolerantie zijn abnormale reacties op voeding waarbij het immuunsysteem geen rol speelt. Dit is de vorm die bij honden en katten het meest voorkomt.
De termen voedingsallergie en voedingsintolerantie worden vaak door elkaar gebruikt. Maar weet dat er wel degelijk een verschil is! Ook in dit blog zal ik om het leesbaar te houden de termen wat door elkaar gebruiken.
Een allergie komt altijd van twee kanten. Aan de ene kant het allergeen (het stofje waarop het lichaam reageert) dat een probleem geeft maar aan de andere kant het immuunsysteem dat niet optimaal functioneert. Er spelen dan ook altijd meerdere factoren een rol bij het ontstaan van een allergie.
De darmwand speelt hierbij een belangrijke rol. De darmwand is de overgang tussen buiten het lichaam en binnen het lichaam. De darmwand is er verantwoordelijk voor om wat buiten moet blijven buiten te laten en wat naar binnen mag door te laten. Je kan je daarbij voorstellen dat als de darmwand niet optimaal functioneert (wat ook wel “leaky gut” wordt genoemd), er makkelijker delen vanuit de darm naar binnen komen en je dus ook sneller reacties van het immuunsysteem krijgt. Soms is een voedingsallergie dan ook geen echte voedingsallergie maar een niet goed functionerende darmwand.
Het microbioom speelt ook een rol bij het ontstaan van allergieklachten. Een gezond microbioom kan helpen bij het reguleren van immuunreacties en het verminderen van ontstekingen.
De kwaliteit en verteerbaarheid van de voeding speelt ook een rol. Een voeding die volledig wordt verteerd veroorzaakt doorgaans minder problemen dan een slecht verteerbare voeding.
Een voedingsallergie laat zich meestal zien als klachten van het maagdarmkanaal of van de huid. Ook kan er een combinatie van klachten optreden.
Bij de huid uit het zich meestal in niet seizoensgebonden jeuk. Een andere veel voorkomende uitingsvorm is terugkerende oorontstekingen bij honden. Soms is dat zelfs het enige symptoom. Dus als jouw hond een paar keer per jaar een oorontsteking heeft kan het zinvol zijn om naar voedingsallergie te gaan kijken.
Andere klachten die kunnen optreden van de huid zijn roodheid, kaalheid, zwartverkleuringen en de bekende “hot spots”.
Als de voedingsintolerantie met name maagdarmkanaal klachten geeft kunnen onder andere de volgende symptomen voorkomen:
Bij een allergie of intolerantie is het immuunsysteem continu hard aan het werk. Dieren kunnen daardoor moe zijn en/of een kort lontje hebben en sneller op dingen reageren dan normaal. Soms is de enige klacht waarmee een eigenaar van een dier met een voedingsintolerantie komt een klacht over het gedrag.
Wat belangrijk is om te weten is dat een voedingsintolerantie ook kan optreden als een dier al jaren dezelfde voeding krijgt!
Een derde van de dieren met allergie heeft een combinatie allergie. Dat wil zeggen dat er zowel een voedingsallergie als een omgevingsallergie aanwezig is. Dit maakt de symptomen uitgebreider en de diagnose en behandeling lastiger.
In theorie kan een hond of kat een intolerantie ontwikkelen tegen elk voedingsmiddel dat wordt gegeven. Maar er zijn wel veroorzakers die vaker voorkomend dan andere. In de meeste gevallen wordt de allergie veroorzaakt door een eiwit.
De meest voorkomende veroorzakers bij honden zijn:
De meest voorkomende veroorzakers bij katten zijn:
Een gluten allergie is zeer zeldzaam bij zowel honden als katten. Een uitzondering is een glutengevoelige darmontsteking die is vastgesteld bij de Ierse Setter.
De diagnose wordt vaak vermoed aan de hand van de klachten en het klinische onderzoek.
Tot op heden zijn bloedtesten en intradermale testen NIET betrouwbaar voor het vaststellen of uitsluiten van een voedingsprobleem.
De enige betrouwbare manier om een voedingsallergie/intolerantie vast te stellen of uit te sluiten is met een eliminatie dieet op basis van een zelf samengestelde voeding. Dit kan zowel rauwe als gekookte voeding zijn.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht sluiten hypo-allergene brokken en gehydrolyseerde brokken een voedingsallergie niet uit! Bij 50-80% van de dieren met een allergie/intolerantie werd een positief effect gezien van deze brokken. Maar bij 20-50% dus niet! Als jouw dier niet verbeterd op een hypoallergene of gehydrolyseerde brok dan kan er nog steeds een voedingsallergie/intolerantie aanwezig zijn!
Bij een eliminatie dieet wordt er een voeding samengesteld met ingrediënten die jouw hond of kat nog nooit heeft gegeten. Iets wat je nog nooit hebt gegeten kan normaal gesproken namelijk geen allergie/intolerantie veroorzaken.
Je snapt dan ook gelijk waarom een eliminatie dieet persoonlijk is. Wat een eliminatie dieet is voor het ene dier is dat niet voor het andere! Het kan best zijn dat voor Diesel een dieet op basis van paard heel goed werkt als eliminatie dieet. Maar Max heeft in zijn leven al heel veel paard gegeten en is daar mogelijk allergisch voor. Voor Max heeft een dieet op basis van paard dan geen zin.
Het kan 4-12 weken duren voor zo’n eliminatiedieet effect laat zien. In die periode is het heel erg belangrijk om echt niks anders te geven dat het dieet. Ook geen snacks of kauwkluiven. Denk weer terug aan die persoon met een pinda allergie. 1 pinda is genoeg om een heftige reactie te veroorzaken.
Omdat het dieet gedurende een langere periode moet worden gegeven is het belangrijk dat het een volledige voeding is om tekorten aan onder andere vitaminen en mineralen te voorkomen. Alleen een vleessoort met groenten en koolhydraten is geen volledig voeding! Als integratieve voedingsexpert kan ik een dieet voor jouw hond of kat samenstellen dat voldoet aan alle eisen. Zo weet je zeker dat het compleet en in balans is. Je kunt daar hier meer over lezen:
Als tijdens zo’n eliminatie dieet de klachten afnemen wordt het zeer aannemelijk dat voeding een rol speelt bij de klachten. Zoals eerder aangegeven heeft ongeveer 30% van de dieren een combinatie allergie. In zo’n geval zullen de klachten dus wel verminderen maar niet helemaal overgaan.
Officieel moet je na zo’n eliminatie periode het dier weer terugzetten op de oude voeding. Komen de klachten dan weer terug dan is daarmee de diagnose bevestigd. In de praktijk wordt dit meestal niet gedaan.
De behandeling bestaat uit het vermijden van datgene waar het dier allergisch voor is. Soms is dat een specifiek ingrediënt, bijvoorbeeld kip, soms zijn het meerdere ingrediënten en soms is het ook na een eliminatie dieet nog niet helemaal duidelijk waar het dier allergisch voor is.
Daarnaast kunnen we de voeding verder optimaliseren om jouw maatje zo klachtenvrij mogelijk te houden. Zo kunnen anti-oxidanten en fytonutrienten helpen om ontstekingsreacties tegen te gaan. Het ondersteunen van het microbioom met pre- en probiotica kan ook helpen. Het toevoegen van extra omega-3 vetzuren en het aanpassen van de balans tussen de omega-3 en omega-6 vetzuren helpen ook om ontstekingen tegen te gaan en het immuunsysteem te ondersteunen.
De voedingsplannen die ik voor deze patiënten maak zijn dus niet alleen gericht op het vermijden van de vermoedelijke veroorzaker van de allergie maar ook op het optimaliseren van de voeding zodat het lichaam en het immuunsysteem optimaal worden ondersteund!
Tot slot zou ik geen acupuncturist zijn als ik jou niet zou laten weten dat acupunctuur ook kan helpen bij allergie. Het kan onder andere helpen om de jeuk te verminderen en om het immuunsysteem te versterken.
Vermoed jij een voedingsprobleem bij jouw hond of kat? Stuur mij gerust een berichtje, ik help je graag!
