Blaasgruis bij Katten: Wat Je Moet Weten en Hoe Voeding Kan Helpen

“Cats can work out mathematically the exact place to sit that will cause the most inconvenience.” – Pam Brown, Poet

Blaasgruis komt regelmatig voor bij katten. Blaasgruis zijn microscopisch kleine kristallen die zich in de urine van je kat vormen. Deze kristallen irriteren de blaaswand en kunnen leiden tot een blaasontsteking. Deze kristallen kunnen ook samenklonteren en blaasstenen vormen. Bij katers kunnen urine kristallen samenklonteren tot een soort plugje dat kan vastlopen in de plasbuis wat tot een levensbedreigende verstopping leidt.

Hoe Ontstaat Blaasgruis?

Blaasgruis ontstaat door een complex samenspel van:

• Urine-pH: De zuurgraad van de urine bepaalt welk type kristallen zich vormt. Een basische (hoge pH) urine bevordert struvietvorming, terwijl een zure (lage pH) urine calciumoxalaatvorming stimuleert.
• Voeding: Er zijn verschillende factoren in de voeding die een rol spelen bij het ontstaan van blaasgruis. Zo kan een onbalans in mineralen zoals magnesium, calcium en fosfor in de voeding bijdragen aan kristalvorming. Voeding heeft ook een grote invloed op de pH van de urine.
• Weinig vochtinname: Als je kat te weinig water binnen krijgt, wordt de urine geconcentreerder, wat het risico op kristalvorming verhoogt.
• Stress: Stress kan leiden tot veranderingen in het plasgedrag, waardoor de urine langer in de blaas blijft. Dit bevordert kristalvorming.
• Overgewicht: Katten met overgewicht hebben vaker last van urinewegproblemen, waaronder blaasgruis.

Klachten bij Katten met Blaasgruis

Als een kat blaasgruis heeft, kunnen de volgende symptomen optreden:

• Moeite met plassen: De kat zit vaak in de plaspositie, maar er komt weinig of geen urine.
• Pijn of ongemak tijdens het plassen: Je kat kan klagelijk miauwen of zichtbare stress tonen.
• Bloed in de urine (hematurie): Je kunt een roze of rode tint in de urine opmerken.
• Overmatig likken van de geslachtsdelen: Dit kan wijzen op pijn of irritatie.
• Plassen buiten de bak: Blaasproblemen zorgen vaak voor onzindelijkheid.
• Lusteloosheid of verlies van eetlust: Bij ernstige gevallen, zoals een verstopping, wordt de kat snel ziek.

Hoe Stellen We Blaasgruis Vast?

De dierenarts kan blaasgruis diagnosticeren door:

• Urineonderzoek: Een analyse van de urine kan de pH, kristallen, bloed en eventuele infecties aan het licht brengen.
• Röntgenfoto of echo: Hiermee kunnen blaasstenen worden opgespoord.
• Lichamelijk onderzoek: De dierenarts controleert of de blaas vol zit en pijn veroorzaakt.

De twee meest voorkomende soorten blaasgruis bij katten

Bij katten zijn de twee meest voorkomende soorten blaasgruis:

• Struviet (magnesium-ammonium-fosfaat)
• Calciumoxalaat

Elk type vereist een andere aanpak, met name als het gaat om voeding.

Struviet Blaasgruis

Struviet bestaat uit magnesium, ammonium en fosfaat en ontstaat meestal in een basische urine (pH > 7). Het is de meest voorkomende vorm van blaasgruis bij katten en is vaak goed behandelbaar met voeding.

De voedingsaanpak bij struviet

• Urine verlagen naar pH <6,5: De voeding heeft een grote invloed op de pH van de urine. Door de voeding aan te passen kunnen we de pH beïnvloeden.
• Magnesium en fosfor: Een te grote hoeveelheid van deze mineralen in de voeding geeft een verhoogde kans op struviet.
•  Vochtinname verhogen: Voeding met meer water zoals verse voeding of blikvoeding zorgt voor een verhoogde vochtopname en een kleinere kans op struviet.

Voedingsopties voor Katten met Struviet

Voor katten die gevoelig zijn voor struviet, zijn er gelukkig meerdere voedingsopties beschikbaar om de urine-pH te reguleren en kristalvorming te voorkomen:

• Brokken en blikvoer: Er zijn speciale dieetvoedingen verkrijgbaar via de dierenarts, zowel in brokken als in natvoer. Deze zijn zo samengesteld dat ze de urine zuurder maken (pH <6,5) en de hoeveelheden magnesium, fosfor en ammonium beperken. Natvoer heeft de voorkeur omdat het de vochtinname verhoogt, wat belangrijk is om de urine te verdunnen.
• Rauwvleesvoeding (BARF of KVV): Er zijn diverse rauwvlees voedingen beschikbaar die geschikt zijn voor katten die gevoelig zijn voor struviet.
• Verse voeding op maat: Voor de meest individuele aanpak kun je kiezen voor een vers bereid dieet dat volledig op maat is samengesteld door een veterinaire voedingsdeskundige. Dit is een uitstekende keuze als je kat specifieke behoeften heeft, zoals allergieën, andere gezondheidsproblemen, of als je volledige controle wilt over de ingrediënten.

Met al deze opties is het belangrijk om de juiste keuze te maken voor jouw kat. Als integratief dierenarts help ik je graag om te bepalen welke voeding het beste past bij de unieke behoeften van jouw kat. Samen kijken we naar zijn gezondheid, voorkeuren en wat praktisch haalbaar is voor jou. Het doel? Een blije, gezonde kat zonder blaasproblemen!

Calciumoxalaat Blaasgruis

Calciumoxalaat ontstaat uit calcium en oxalaten in een zure urine (pH <6,5). Deze vorm van gruis is lastiger met voeding te beïnvloeden dan struviet. Als er eenmaal stenen zijn ontstaan dan zijn deze niet meer met voeding op te lossen en is het chirurgisch verwijderen van de stenen vaak nodig.

Voeding speelt wel een belangrijke rol bij het voorkomen van calciumoxalaat.

Voedingsaanpak:

• Urine-pH neutraal houden (6,2-6,8): Dit voorkomt dat de urine te zuur wordt en de vorming van calciumoxalaatkristallen bevordert.
• Oxalaten beperken: Vermijd voedingsmiddelen die rijk zijn aan oxalaten, zoals spinazie en rabarber.
• Calciuminname reguleren: Een evenwichtige calciuminname is essentieel; een teveel of tekort kan het risico op calciumoxalaat verhogen. Sommige katten met calciumoxalaat hebben een te hoog calcium gehalte in het bloed. Het is belangrijk om dit te controleren.
• Magnesium en fosfor: Het reguleren van de hoeveelheden van deze mineralenn in de voeding.
• Vochtinname verhogen: Hydratatie is bij deze vorm van gruis erg belangrijk om de urine te verdunnen en kristalvorming te voorkomen.

Voedingsopties voor Katten met Calciumoxalaat

Bij katten die gevoelig zijn voor calciumoxalaat gruis of -stenen, is het belangrijk om de voeding zorgvuldig te kiezen. Calciumoxalaatstenen lossen helaas niet op via dieet, dus de focus ligt volledig op preventie.

• Brokken en blikvoer: Er zijn speciale dieetvoedingen verkrijgbaar die aangeven geschikt te zijn voor de preventie van calciumoxalaatstenen. Deze voeding richt zich op het behouden van een neutrale urine-pH (tussen 6,5 en 6,8) en het beperken van oxalaten en calcium. Hoewel deze diëten nuttig kunnen zijn, blijkt in de praktijk dat ze niet altijd even effectief zijn. Daarom is het belangrijk om de urine regelmatig te controleren (bijvoorbeeld via urine-pH-strips of bij de dierenarts) om te zien of de voeding daadwerkelijk werkt voor jouw kat.
• Rauwvleesvoeding (BARF of KVV): Er is een rauwvoeding die gebruikt kan worden bij katten met calciumoxalaat. Net als bij de brokken en blikken werkt deze niet altijd even goed en is het belangrijk om de werkzaamheid van de voeding te controleren aan de hand van urine en bloedonderzoek.
• Verse voeding op maat: Mijn ervaring is dat op maat gemaakte verse voeding de beste resultaten biedt bij katten met calciumoxalaat problemen. Met een vers dieet kunnen we de voeding aan passen aan de specifieke behoeften van jouw kat, inclusief bloedwaarden en urineanalyse. Deze aanpak vraagt om expertise, maar biedt vaak het beste resultaat. Dit is wat ik regelmatig doe en waar ik goede resultaten mee zie. Door een voeding op maat te combineren met regelmatige controles, helpen we jouw kat om comfortabel te leven en de kans op nieuwe calciumoxalaat vorming zo klein mogelijk te maken.

Conclusie: Voeding als Sleutelfactor

Blaasgruis bij katten kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, maar met de juiste voeding kun je veel problemen voorkomen. Of het nu gaat om struviet of calciumoxalaat, hydratatie, urine-pH en mineralenbalans zijn cruciaal.

Als integratief dierenarts help ik katten zoals die van jou om gezond en gelukkig te blijven, ook bij uitdagende problemen zoals blaasgruis. Mijn aanpak is persoonlijk en wetenschappelijk onderbouwd. Dit betekent dat ik samen met jou kijk naar de specifieke behoeften van jouw kat en een op maat gemaakt plan maak.

Of je nu kiest voor commerciële voeding of zelf wilt koken, ik help je om de juiste balans te vinden en blaasgruis te voorkomen of onder controle te houden.

Heb je een kat met blaasgruis of wil je gewoon zeker weten dat je de beste keuzes maakt voor zijn gezondheid? Neem dan gerust contact met me op. Samen zorgen we ervoor dat jouw kat een comfortabel, gezond en lang leven kan leiden!