Een border collie springt in een herfstig bos over een dwarsliggende boomstam. Wat zijn essentiele voedingsstoffen voor honden en katten?

Essentiële Voedingsstoffen voor Honden en Katten: Wat Je Moet Weten als Bewuste Huisdiereigenaar

“Variey is not just the spice of life; it is the foundation of health.”

Goede voeding is de basis van de gezondheid van jouw hond of kat. En als je wat gelezen hebt over goede voeding ben je ongetwijfeld de term “essentiële voedingsstoffen” tegengekomen. Maar wat maakt een voedingsstof essentieel? Hoe hebben we ontdekt welke stoffen cruciaal zijn voor het welzijn van onze huisdieren? En wat is de rol van voedingsstoffen die niet als essentieel worden beschouwd, maar wel een groot verschil kunnen maken in de gezondheid? In dit artikel neem ik je mee in de wereld van essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen en ontdek je hoe ik kan helpen om de voeding van jouw huisdier optimaal te maken.

Wat Zijn Essentiële Voedingsstoffen?

Essentiële voedingsstoffen zijn stoffen die een dier niet of onvoldoende zelf kan aanmaken en daarom via het dieet moet binnenkrijgen.

Bij honden en katten zijn deze voedingsstoffen vastgesteld aan de hand van uitgebreid onderzoek naar voedingstekorten en hun gevolgen. Tot de essentiële voedingsstoffen behoren onder andere:

  • Essentiële aminozuren: zoals lysine (hond en kat) en taurine (vooral bij katten).
  • Essentiële vetzuren: zoals omega-3 (ALA, EPA en DHA) en omega-6 (linolzuur).
  • Vitamines: zoals vitamine A, D, E, K en B-complex.
  • Mineralen: zoals calcium, fosfor, magnesium, zink en selenium.
  • Water: misschien vanzelfsprekend, maar zonder water functioneren zelfs de belangrijkste voedingsstoffen niet.

Elk van deze stoffen heeft een unieke en onmisbare rol. Bijvoorbeeld:

  • Taurine bij katten is essentieel voor een goede hartfunctie, gezichtsvermogen en voortplanting.
  •  Vitamine D reguleert de opname van calcium en fosfor, wat cruciaal is voor gezonde botten en tanden.

Hoe Weten We Dat Deze Stoffen Essentieel Zijn?

Onze kennis over essentiële voedingsstoffen is gebaseerd op jaren van wetenschappelijk onderzoek, dat begon met observaties van voedingstekorten en hun gevolgen.

Hier zijn twee historische voorbeelden:

         1.      Taurine bij katten

Taurine werd in de jaren ’70 als essentieel voor katten erkend, toen bleek dat katten die op commerciële voeding leefden zonder voldoende taurine, een ernstige hartziekte ontwikkelden: gedilateerde cardiomyopathie (DCM). Onderzoek bevestigde dat katten taurine niet in voldoende hoeveelheden zelf kunnen aanmaken.

         2.      Vitamine A en D

Onderzoek naar vitaminegebrek in de vroege 20e eeuw onthulde dat honden en katten die een tekort hadden aan vitamine A nachtblindheid ontwikkelden, terwijl een tekort aan vitamine D rachitis veroorzaakte (botverzwakking).

Is Onze Kennis Compleet?

Hoewel we al veel weten, is onze kennis verre van compleet. Veel voedingsstoffen zijn inmiddels goed onderzocht, toch blijft er discussie over wat precies “voldoende” is. Veel voedingsnormen, zoals die van de AAFCO en FEDIAF, bieden minimum- en maximumwaarden, maar deze zijn vaak gebaseerd op het voorkomen van ziekten en niet per se op optimale gezondheid.

Er kunnen nog steeds voedingsstoffen zijn die essentieel blijken te zijn, vooral omdat nieuwe inzichten blijven ontstaan. Het is goed mogelijk dat er micronutriënten of bioactieve stoffen zijn die een belangrijke rol spelen, maar die op dit moment nog niet als essentieel worden erkend. Stoffen zoals polyfenolen en carotenoïden worden momenteel niet als essentieel beschouwd, maar hun rol als antioxidanten en ontstekingsremmers wordt steeds meer gewaardeerd. Bijvoorbeeld, lycopeen (uit tomaten) kan mogelijk bijdragen aan het voorkomen van kanker.

Veel huidige richtlijnen focussen op het voorkomen van tekorten, maar zijn mogelijk niet voldoende om optimale gezondheid te garanderen. Bijvoorbeeld, studies suggereren dat hogere niveaus van omega-3 vetzuren dan momenteel aanbevolen, voordelig kunnen zijn voor honden met artrose of cognitieve disfunctie.

Niet alle voedingsstoffen die gezondheidsvoordelen bieden, worden als essentieel beschouwd, maar ze kunnen een grote impact hebben op het welzijn van je huisdier. Denk hierbij bijvoorbeeld aan antioxidanten en phytonutrienten die vaak hele goede effecten hebben op de gezondheid maar niet als essentieel worden beschouwd.

Zijn Onze Huidige Voedingsrichtlijnen Voldoende?

De meeste commerciële honden- en kattenvoedingen voldoen aan de voedingsrichtlijnen die zijn opgesteld door organisaties zoals de FEDIAF (European Pet Food Industry Federation) en de AAFCO (Association of American Feed Control Officials). Deze richtlijnen zijn gebaseerd op de huidige kennis over essentiële voedingsstoffen en geven minimum- en soms maximumwaarden aan voor belangrijke voedingsstoffen.

Hoewel deze richtlijnen een belangrijke basis bieden en ervoor zorgen dat commerciële voedingen in theorie “compleet en gebalanceerd” zijn, zijn er enkele kanttekeningen:

  • Ze richten zich vooral op het voorkomen van tekorten, niet op het bevorderen van optimale gezondheid.
  •  De richtlijnen zijn gebaseerd op de huidige wetenschappelijke kennis, die nog steeds in ontwikkeling is en niet volledig is.

Daarom zijn de richtlijnen niet zaligmakend. Zoals eerder aangegeven, kan het goed mogelijk zijn dat er essentiële of gezondheid bevorderende stoffen zijn die nog niet zijn geïdentificeerd. Bovendien kunnen individuele verschillen tussen dieren betekenen dat een “standaard” dieet niet altijd toereikend is voor elke hond of kat.

Waarom Variatie Belangrijk Is

Juist omdat onze kennis niet compleet is en omdat standaardvoedingen gebaseerd zijn op gemiddelden, adviseer ik om variatie in het dieet van je huisdier aan te brengen. Variatie biedt meerdere voordelen:

         1.      Bescherming tegen tekorten of overschotten

Door te wisselen tussen verschillende commerciële voedingen of verse ingrediënten toe te voegen, voorkom je dat een mogelijk tekort in een specifiek product gevolgen heeft op de lange termijn.

         2.      Extra gezondheidsvoordelen door niet-essentiële stoffen

Verse ingrediënten, zoals groenten, fruit, en vette vis, bevatten fytonutriënten, antioxidanten en andere bioactieve stoffen die niet in standaardvoedingen zitten. Deze stoffen ondersteunen de immuniteit, verminderen ontstekingen en kunnen zelfs bijdragen aan het voorkomen van chronische ziekten.

Voorbeeld:

  • Blauwe bessen zijn rijk aan antioxidanten zoals anthocyanen, die helpen om schade door vrije radicalen te verminderen.
  •  Broccoli bevat sulforafaan, een krachtige stof die kan bijdragen aan het bestrijden van kanker en ontstekingen.

Of je nu commercieel voer geeft of al verse voeding gebruikt, variatie kan eenvoudig worden toegevoegd:

Voor commercieel gevoede dieren

  •   Wissel regelmatig van merk en eiwitbron (bijvoorbeeld kip, vis, lam).
  •  Voeg verse ingrediënten toe, zoals een rauw of gekookt ei, wat zalm, een handje gekookte groenten, of een klein stukje fruit zoals appel (zonder pitjes).

Voor dieren op verse voeding

  •   Zorg voor variatie in merk en eiwitbronnen (bijvoorbeeld kip, rund, vis, wild).
  •  Voeg regelmatig verschillende soorten groenten en kruiden toe, zoals courgette, spinazie, kurkuma of peterselie.

Variatie is niet alleen voedzaam, maar maakt maaltijden ook smakelijker en interessanter voor je huisdier!

Als integratief dierenarts help ik je graag om een uitgebalanceerd voedingsplan op te stellen, met voldoende ruimte voor variatie en maatwerk. Samen zorgen we ervoor dat jouw hond of kat alle essentiële én extra voedingsstoffen krijgt om te floreren. Neem contact met me op om de eerste stap te zetten naar een optimale voeding voor jouw viervoeter!

Met de juiste voeding leg je de basis voor een lang, gezond en gelukkig leven van je viervoeter. En daar help ik je graag bij!

Holistische dierenarts. Acupunctuur, voedingsadvies en voedingstherapie voor honden en katten.

Hoi, Ik ben Anneke

Op dit blog deel ik informatie over acupunctuur en voeding voor honden en katten. Nieuwe onderzoeken, tips en recepten zullen ook regelmatig langskomen. Veel plezier met lezen!
Vijf praktische tips om de gezondheid van jouw hond of kat te verbeteren
meer blogs