Menu
A single grain of rice can tip the scale. One man may be the difference between victory and defeat.
— Emperor of China – Mulan
Deze vraag kreeg ik afgelopen week van een klant en het antwoord wil ik graag met jullie delen.
We kennen drie groepen van macronutriënten in de voeding: vetten, eiwitten en koolhydraten.
Het lichaam zet koolhydraten om in glucose. Glucose wordt gebruikt als voedingstof voor de cellen, het omzetten in glucose genereert warmte voor het lichaam en bepaalde producten vanuit het omzettingsproces worden gebruikt als bouwstof voor andere stoffen zoals niet essentiële aminozuren en vitamine C.
Koolhydraten die niet meteen worden gebruikt worden opslagen in het lichaam als glycogeen of vet.
Er zijn veel verschillende soorten koolhydraten. Ze komen allemaal van plantaardige voeding. De meest gangbare onderverdeling van koolhydraten is op basis van het aantal suikereenheden dat ze bevatten:
Monosachariden zijn enkelvoudige suikers die uit een suikereenheid bestaan zoals glucose, fructose en galactose. Deze kan je bijvoorbeeld vinden in fruit en honing. Disachariden bestaan uit twee suikereenheden, voorbeelden zijn maltose, sucrose en lactose (melksuiker). Disachariden zitten in melkproducten en in suiker (uit de suikerpot)
Deze koolhydraten bevatten drie tot negen suikereenheden. Voorbeelden zijn inuline en raffinose. Deze koolhydraten kan je onder andere vinden in peulvruchten en bonen.
Deze zijn beter bekend als complexe koolhydraten en bevatten meer dan negen suiker eenheden. Voorbeelden van polysachariden zijn zetmeel, cellulose en pectine.
Polysachariden worden verder verdeeld gebaseerd op hun verteerbaarheid. Complexe koolhydraten die verteerd kunnen worden door het lichaam van dieren/mensen zelf heten zetmeel en complexe koolhydraten die niet verteerd kunnen worden heten vezels. Vezels worden verteerd door het microbioom (de bacteriën in de darmen) maar niet door het lichaam zelf.
Zetmeel zit in producten als aardappels, mais en havermout. Vezels zoals cellulose en pectine zitten in planten. Een aantal vezelrijke voedingsmiddelen zijn bijvoorbeeld volkoren granen, pompoen en zoete aardappel.
Vezels worden op verschillende manieren verder onderverdeeld. Zo worden ze verdeeld aan de hand van hoe makkelijk ze te fermenteren zijn door de darmflora en ze worden verdeeld in oplosbare en niet oplosbare vezels.
Vezels zorgen onder andere voor een goede stoelgang en ze zijn van groot belang voor een goed microbioom. Bij het omzetten van vezels door bacteriën ontstaan voedingsstoffen die wij/onze dieren wel weer opnemen. Idealiter zorgen wij voor een goede voeding van onze beestjes in de darm en die beestjes zorgen dan weer voor een goede darmwerking en voedingsstoffen voor ons. Prebiotica zijn vezels die verteerd worden door de “goede” bacteriën in de darm en stimuleren zo de groei van goede bacteriën.
Dus, terugkomend op de vraag waar we mee begonnen: wat is het verschil tussen koolhydraten en granen?
Granen zijn de zaden van grassen. Voorbeelden van die zaden zijn rijst, tarwe en mais.
Granen worden gerekend onder de koolhydraat bronnen. Maar naast koolhydraten bevatten ze ook andere voedingsstoffen zoals eiwitten, vezels, B-vitamines en de mineralen jodium, ijzer, calcium, fosfor, kalium, magnesium en zink.
Als het goed is kan je nu onderstaande beweringen volgen:
• Alle granen zijn koolhydraten maar niet alle koolhydraten zijn granen.
• Koolhydraat rijke voedingsmiddelen bevatten ook andere nutriënten.
• Graan vrije voeding is geen koolhydraat vrije voeding.
• Zeggen dat alle koolhydraten slecht zijn klopt dus niet.
Koolhydraten zijn geen essentiële voedingsstof voor honden en katten. Met andere woorden ze hebben geen koolhydraten nodig. Maar een kleine hoeveelheid koolhydraten levert wel voordelen op. Kijk bijvoorbeeld naar het effect van vezels op de darmflora en de functie van de darm. Daarnaast leveren planten o.a. ook antioxidanten en phytonutrienten. Uiteraard zit er wel verschil tussen de verschillende soorten koolhydraten en de manier waarop ze zijn bewerkt.
Ik hoop dat ik de vraag zo voldoende heb beantwoord. Zijn er nog vragen? Stel ze gerust!
